Σmmuri: anmɣur ger ismɣuren

Lahsen Oulhadj

Igllin n Σmmuri Mbaṛk iga ɣ yan inmɣuren n uẓawan n Umaziɣ. Mqqar iga igigil, inker-d ɣ tekrrayt d tekctataft, ifeka as Ṛebbi yat tesfekt bahra ixatern ɣ umnid-ad n umarg, tussena n imassen d yat taqqayt n urɣ. May-ann ad t yuln ay-lliɣ iga tabudert idder nit sul, ur ta akkʷ immut. Ẓer at aɣ ka maydd medden lli t yalan lliɣ ssenen is yafuḍ s tegemmi nnes iggʷran. (suite…)

0 commentaire

أجواو: ملك « أفرادي » أو الشاعر الحكيم

علي الحسن أوعبيشة

إن أعقد مسألة تواجه كل مهتمّ بفن « أفرادي » أو « الأبيات الشعرية المنفردة » في نظري، تتمثّل في كون هذا النمط الشعري ظل شفهيا، ومن هنا الصعوبة، إذ من غير اليسير جدا أن تميّز بين مساهمة هذا الشاعر ومساهمة شاعر آخر، ذلك لأن بيتا شعريا واحدا تجده في غالب الأحيان منسوبا إلى أكثر من شاعر، بل أكثر من ذلك تجده منسوبا إلى رمز من رموز الأغنية الأمازيغية الكلاسيكية بمجرد أنه تغنّى به في إحدى أغانيه، وهذا الأمر ناتج عن كون كل « بيت شعري » عادة ما يبقى مِلكًا مشاعا لكل الناس عكس القصيدة »تمديازت » التي غالبا ما يتم تسجيلها فتُحفظ باسم شخص واحد، فتصير مرجعا يتم الرجوع إليه، أمّا « أفرادي » فبمجرّد ما يلقى هكذا وبتلقائية بارعة، وينتشر بسرعة، ويتم تناقله من شخص إلى آخر، ومن قبيلة إلى أخرى، يصير فريسة للعنعنة ويضيع في معمعة السّند. (suite…)

0 commentaire

Tiγri n tmzgunt Mafamarg n Muḥmmad Bastam

الحسن زهور

مقدمة:

لا نعرف عن المسرح الأمازيغي الشيء الكثير باستثناء ما أنتجه الكتاب و المبدعون بما فيهم مخرجو النصوص المسرحية في نهاية النصف الثاني من القرن الماضي أي القرن العشرين، و مرد ذلك يعود إلى قلة الدراسات عن الأدب الأمازيغي الشفوي منه و المكتوب. فكل ما نعرفه عن المسرح في شمال إفريقيا هو هذه المسارح الرومانية التي تزخر بها شمال بلاد تامازغا بما فيها المسارح التي شيدها الملوك الأمازيغ ( يوبا الثاني…..) ، و إذا رجعنا إلى النصوص المسرحية التي وصلتنا و التي كتبها كتاب المسرح الأمازيغ مثل تروميتوس أفر(1) فسنجدها مكتوبة باللغة اللاثينية اسوة بباقي الأجناس الأخرى التي كتبت بهذه اللغة كرواية  » الحمار الذهبي  » لأفولاي  » أبوليوس ». (suite…)

0 commentaire

Tatiknikt n wallas γ tullist gzzuln n tamaziγt

Lapsn Zahur – 2010

 Iga wallas yan wanaw ittussann v tskla tamazivt taqbuët nttan d umarg, sin udmawn bäanin , ku yan d tvarast ns s ad isawl xf isyafatn d iskkirn d timsar n ufgan d umadan.

Allas v tskla tamazivt taqburt, zud aæ tiskla n imadann yaänin, issn vd nttan mnnaw n waddadn, v llan umiyn d ddmin d tnqqas d tallasin v kra igat anaw( tin tfrgact, tin izlan, tin iårramn, tin imudarn..).. . Inawn ad n wallas lli av d ilkmn s tvarast tamiwant, ar av mmaln abuvlu n tskla tamazivt d mad tusi v tsga n tvrma tafgnant. (suite…)

0 commentaire

مرحلة التأسيس في الأدب الأمازيغي المكتوب

محمد أكوناض:

منذ أن رفع الحصار أو كاد على اللغة والثقافة الأمازيغية، شرعت أعمال أدبية أبدعت بهذه اللغة تشق طريقها معلنة عن نفسها في الساحة الثقافية المغربية، معبرة عن هذا الوجه الذي مازال شبه مجهول لدى البعض في أدبنا وثقافتنا المغربية الأصيلة.

اتخذ الإعلان عن النفس هذه المرة طريق الكتابة. فإذا كان مسموحا منذ الأربعينيات من القرن الماضي -على وجه التقريب- أن كانت تنشر، وتذاع،أوتتداول بين الناس أشرطة غنائية أمازيغية حافظت إلى حد ما على جزء من تراثنا الثقافي،فإن الانتقال من الإنتاج الشفوي إلى الإنتاج المكتوب، إنما بدأ منذ نهاية الستينيات وبداية السبعينيات من القرن الماضي. (suite…)

1 commentaire

L’histoire contemporaine de Souss racontée sous forme de nouvelles

Lahoucine Bouyaakoubi-Anir

Source: www.amazighnews.net

L’écrivain amazigh Lahcen Zaheur, après sa première expérience bien réussie avec Muzya en 1996, publie en 2008 son deuxième ouvrage intitulé « Amussu n umalu » (Mouvement de l’ombre). Il s’agit de treize nouvelles écrites en amazighe. Dans un bon style littéraire, une créativité remarquable et dans une langue amazighe retravaillée, l’auteur ajoute à la bibliothèque amazighe un livre qui mérite la lecture.   (suite…)

0 commentaire

Un youyou dans la mosquée: «Tawarguit d Imik» de Mohamed Akounad traduit de l’amazighe par Lahcen Nachef

Le fquih d’une mosquée du sud marocain a décidé de dire son prêche du vendredi en amazighe, la langue de ses fidèles, au lieu de la langue officielle du pays (l’arabe) utilisée dans toutes les mosquées du royaume. Cette initiative lui a valu l’estime de ses fidèles mais le courroux des autorités. Celles-ci ont profité d’un youyou lancé par l’une des fidèles en plein milieu de la mosquée pour resserrer leur étau sur le fquih et le pousser à perdre la confiance de tous. (suite…)

0 commentaire

Traduction de la littérature étrangère vers l’Amazighe. Quel projet traductif adopter ?

Écrit par Radi Mohammed.

Source: www.amazighnews.net

La traduction a été, durant toute l’histoire de la connaissance, un moyen de promotion des langues maternelles et de fondation de la littérature. C’était également un outil de développement des cultures et d’ouverture sur l’universel. Le mouvement de traduction arabe encadré par l’état au 3ème siècle de l’Hégire, a construit la littérature arabe, il a dédiactilisé la langue pour faire d’elle une langue commune. Au 19ème siècle, la traduction de la littérature anglo-saxonne a transformé la langue allemande en une langue littéraire écrite. L’acte traductif était donc lié aux civilisations et à la littérature. (suite…)

0 commentaire